Tài chính công là gì? Đặc điểm của tài chính công

Chắc hẳn các bạn đã từng nghe đến khái niệm tài chính công nhưng chưa thực sự hiểu rõ về bản chất của nó. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu tìm hiểu tài chính công là gì, đặc điểm tài chính công ra sao các bạn nhé!

Tài chính công là gì?

Tài chính công (Public Finance) có thể được hiểu là tổng hợp tất cả các hoạt động thu chi sử dụng bằng tiền do nhà nước thực hiện. Tài chính công sẽ phản ánh hệ thống các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ công. Mục đích của tài chính công là nhằm phục vụ cho nhà nước, giúp nhà nước thực hiện các chức năng tốt hơn, đồng thời cũng đáp ứng các nhu cầu và lợi ích chung của toàn thể xã hội.

Một số người vẫn hay thắc mắc tài chính công là gì, có đặc điểm ra sao

Giữ vai trò chủ đạo trong tài chính công chính là ngân sách nhà nước. Nguồn thu của ngân sách nhà nước có thể được lấy từ mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội khác nhau. Trong đó, nguồn thu từ thuế là chủ yếu và đóng vai trò quan trọng. Mọi chi tiêu từ ngân sách nhà nước phải đảm bảo nhằm duy trì sự tồn tại hoạt động của bộ máy nhà nước, cũng như phục vụ nhà nước thực hiện tốt các chức năng của mình.

Nội dung của tài chính công

Nếu bạn thấy khái niệm tài chính công còn khá mơ hồ và chưa nắm được tài chính công là gì thì có thể hình dung nó qua một số nội dung cụ thể. Thông thường thì tài chính công sẽ bao gồm các nội dung sau:

• Ngân sách nhà nước: Nội cung cơ bản của tài chính công. Nó được chia thành cấp ngân sách trung ương và cấp ngân sách địa phương. Đồng thời, ngân sách nhà nước được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, mục tiêu khác nhau từ phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế,… đến trong an ninh, xã hội, quốc phòng để giúp đưa đất nước đi lên.
• Tín dụng nhà nước: Bao gồm hoạt động đi vay lẫn cho vay của Nhà nước. Tín dụng nhà nước được sử dụng với mục đích hỗ trợ ngân sách nhà nước trong các trường hợp khẩn cấp, cần thiết. Nhà nước có thể thực hiện hoạt động đi vay bằng con đường phát hành các  Trái phiếu Chính phủ, Tín phiếu Kho bạc nhà nước, Trái phiếu Kho bạc nhà nước,…
• Các quỹ tài chính nhà nước: Bên cạnh Ngân sách nhà nước thì các quỹ tài chính cũng quan trọng. Đây là các quỹ tiền tiền tệ tập trung do Nhà nước thành lập, quản lý và sử dụng trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội. Nó phục vụ mục đích cung cấp nguồn lực tài chính cho việc xử lý những biến động bất thường, hỗ trợ Ngân sách nhà nước trong trường hợp gặp khó khăn về tài chính.

Chính nhờ những nguồn tài chính dồi dào này mới có thể tổng hợp và tạo thành tài chính công. Các bạn cần lưu ý là các quỹ tài chính Nhà nước sẽ có thể được trích từ Ngân sách nhà nước và một phần huy động từ các nguồn tài chính trong xã hội (từ các tổ chức kinh tế, xã hội và các tầng lớp dân cư). Song, các quỹ này đều không chịu sự điều chỉnh của Luật Ngân sách nhà nước, trái lại sẽ được quản lý theo những quy định riêng.

Tài chính công có thể bao gồm ngân sách nhà nước và tín dụng nhà nước

Các đặc điểm của tài chính công là gì?

Tính chủ thể của tài chính công

Tài chính công do nhà nước sở hữu. Đồng thời, nhà nước chính là chủ thể duy nhất có mọi quyền quyết định sử dụng các quỹ tiền tệ của Nhà nước. Tất cả các quyết định liên quan đến việc sử dụng tiền tệ, ngân sách nhà nước đều phải gắn với bộ máy của nhà nước, phải đảm bảo mục đích giúp bộ máy đó duy trì sự ổn định, tồn tại và phát huy có hiệu lực. Đồng thời, tài chính công cũng giúp nhà nước thực hiện những nhiệm vụ có liên quan tới nền kinh tế – xã hội tốt hơn.

Đặc điểm về tính chủ thể này của tài chính khẳng định vai trò quan trọng của Nhà nước, giúp loại trừ được các vấn đề phân tán quyền lực đối với việc điều hành ngân sách Nhà nước.

Nguồn hình thành thu nhập của tài chính công

Nguồn hình thành thu nhập của tài chính công cũng là một đặc điểm mà bạn không nên bỏ qua. Như đã trình bày ở trên, thu nhập của tài chính công chủ yếu có được từ nguồn ngân sách nhà nước nên sẽ có những đặc điểm chủ yếu như sau:

• Thu nhập tài chính công được lấy từ các nguồn đa dạng khác nhau, có thể là từ trong nước hoặc nước ngoài.
• Thu nhập tài chính công có thể được dựa vào nhiều lĩnh vực khác nhau từ sản xuất, lưu thông cho tới phân phối. Bên cạnh các hoạt động sản xuất vật chất, lĩnh vực sản xuất dịch vụ cũng là một nơi tạo ra nguồn tài chính công cơ bản và chủ yếu trong quốc gia. Đây là nguồn thu chủ yếu của tài chính công.
• Thu nhập tài chính công có thể được lấy thông qua nhiều hình thức lẫn phương thức khác nhau, nhưng đều phải dựa trên sự tự nguyện và bắt buộc, có hoàn trả và không có hoàn trả, nga giá hoặc không ngang giá.

Đặc trưng của nguồn thu nhập này là gắn liền kết quả quá trình hoạt động kinh tế trong nước, cùng sự vận động của một số phạm trù giá trị (như giá cả, mức thu nhập, lãi suất). Đặc điểm này có vai trò quan trọng, quyết định tổng thu nhập tài chính công.

Thu nhập của tài chính công có thể được lấy từ các hoạt động kinh doanh, sản xuất hàng ngày

Tính hiệu quả của chi tiêu tài chính công

Chi tiêu tài chính là việc phân bổ và sử dụng vốn nhà nước. Ở đây bao gồm quỹ ngân sách nhà nước và quỹ tài chính công ngoài ngân sách nhà nước.

Với trường hợp sản xuất kinh doanh tại những đơn vị kinh tế cơ sở, hiệu quả sử dụng vốn sẽ được đánh giá bằng một số chỉ tiêu định lượng, chẳng hạn như hệ số doanh lợi, tổng số lợi nhuận thu được (trong một kỳ),….

Còn đối với trường hợp sản xuất kinh doanh tại cơ sở (tầm vi mô) thì việc đánh giá hiệu quả sử dụng vốn chủ yếu sẽ dựa vào các chỉ tiêu định lượng và sẽ gặp phải một số khó khăn và không cho phép có một cái nhìn toàn diện.

Nhận thức về đặc điểm này của tài chính công một cách đúng đắn có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong việc định hướng và sử dụng quỹ tiền tệ của nhà nước một cách phù hợp, trong việc xử lý những vấn đề của nền kinh tế vĩ mô.

Phạm vi hoạt động của tài chính công

Phạm vi hoạt động của tài chính công nhìn chung khá rộng. Nó có tác động tới mọi hoạt động đa dạng và khác nhau, đặc biệt nhất là lĩnh vực kinh tế – xã hội. Thông qua phạm vi này, tài chính công sẽ giúp tập trung một phần nguồn tài chính của quốc gia (từ mọi lĩnh vực và chủ thể kinh tế xã hội) vào tay nhà nước.

Tài chính công dồi dào giúp quốc gia phát triển ổn định và bền vững

Chức năng của tài chính công

Hiện nay, tài chính công có 3 chức năng cơ bản như sau:

• Chức năng phân bổ: Tài chính công giúp nhà nước phân bố các loại hàng hóa công cộng (không độc quyền) trong nền kinh tế, khác với hàng hóa tư nhân (độc quyền). Đơn cử, chính phủ và nhà nước sẽ tiến hành một số biện pháp nhằm duy trì luật pháp, trật tự xã hội, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và nâng cao hệ thống giáo dục. Việc thực hiện chức năng phân bổ này đòi hỏi phải áp dụng trên quy mô lớn, đồng thời nhà nước phải có kế hoạch phân bổ một cách hiệu quả.
• Chức năng phân phối: Các quốc gia trên thế giới hiện nay luôn có sự chênh lệch về thu nhập của người dân và sự phân hóa giàu nghèo. Những bất bình đẳng này gây ra thiệt hại cho xã hội, đồng thời khiến cho tỷ lệ tội phạm của đất nước tăng. Chức năng phân phối của tài chính công sẽ làm giảm thiểu về những bất bình đẳng trong xã hội, rút ngắn khoảng cách giàu nghèo bằng việc phân phối lại thu nhập và của cải.
• Chức năng ổn định: Nền kinh tế tất yếu sẽ phải trải qua thời kỳ bùng nổ và suy thoái. Đây được gọi là một chu kỳ kinh doanh bình thường. Song những giai đoạn này lại tạo ra các bất ổn trong nền kinh tế. Do đó, tài chính công sẽ thực hiện chức năng bình ổn bằng cách loại bỏ (hoặc ít nhất là làm giảm đi) những biến động kinh doanh này.

Bất kỳ chuyên gia kinh tế nào cũng cần nghiên cứu các chức năng của tài chính công

Một nội dung mà nhiều người hay thắc mắc khi nghiên cứu hành chính công đó là nơi vay vốn. Hiện nay có rất nhiều đơn vị hỗ trợ vay tiền cấp tốc, lấy tiền nhanh nhưng F88 luôn được đánh giá cao, là cái tên nổi bật và khó thể thay thế trên thị trường.

=> Bạn có thể tiền hành vay tiền nhanh chóng tại công ty F88 bằng cách click vào nút sau đây:

Hy vọng qua bài viết này, các bạn đã nắm được tài chính công là gì, cũng như những đặc điểm tài chính công. Trong trường hợp cần tiền để phục vụ nhu cầu cá nhân, bạn đừng quên tìm đến các gói vay của F88 nhé!