Chỉ số P/E là gì? P/E bao nhiêu là tốt trong chứng khoán?

Khi tìm hiểu về chứng khoán, các chỉ số phân tích là một phần quan trọng quyết định thành bại. Nếu bạn chưa biết chỉ số P/E là gì, đừng bỏ qua kiến thức dưới đây nhé!

Chỉ số P/E là gì?

Chỉ số P/E là công cụ giúp nhà đầu tư tìm kiếm các cổ phiếu có giá thấp mà phần lớn thị trường bỏ qua. Chỉ số P/E (tiếng Anh: Price to Earning ratio) là chỉ số đánh giá mối quan hệ giữa giá thị trường của cổ phiếu (Price) với thu nhập trên một cổ phiếu (EPS).

Chỉ số P/E trong chứng khoán là gì?

Chỉ số này nhằm thể hiện mức giá mà nhà đầu tư sẵn sàng bỏ ra cho một đồng lợi nhuận thu được từ cổ phiếu. Hoặc sẵn sàng trả giá bao nhiêu cho cổ phiếu của một doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận (thu nhập) của doanh nghiệp đó.

Áp dụng công thức tính P/E như sau:

P/E =  Giá thị trường của cổ phiếu (Price) / Thu nhập trên một cổ phiếu (EPS)

Ví dụ: Giả sử giá thị trường tại thời điểm 31/12/2021 của cổ phiếu X là 22,000 VND, thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) trong năm của công ty A là 2,000 VND. Như vậy, chỉ số P/E của cổ phiếu X là  = 11.

Tuy nhiên trước khi tính được chỉ số P/E, việc xác định chính xác Giá thị trường của cổ phiếu (Price) và Thu nhập trên một cổ phiếu (EPS) mới là quan trọng.

Cách tính chỉ số P/E

2 yếu tố cấu thành nên chỉ số P/E là Price và EPS. Trong đó, EPS được coi là biến số quan trọng nhất. EPS chính là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp phân bổ cho mỗi cổ phần đang lưu hành trên thị trường. Nó thể hiện khả năng tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp.

EPS = (Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức ưu đãi) / Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành

Để tính EPS chính xác nhất, bạn nên sử dụng Số lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong kỳ. Tuy nhiên, để đơn giản hóa thì người ta thường dùng số cổ phiếu lưu hành vào thời điểm cuối kỳ.

Chỉ số P/E là công cụ giúp nhà đầu tư tìm kiếm các cổ phiếu có giá thấp

Phân tích chỉ số P/E – chỉ số P/E thế nào là tốt?

Chỉ số P/E chỉ có hai trường hợp là cao và thấp. Vậy thế nào là một chỉ số P/E tốt?

Chỉ số P/E cao

Nếu doanh nghiệp có chỉ số P/E cao có thể hiểu rằng nhà đầu tư đang kỳ vọng vào sự tăng trưởng lợi nhuận từ cổ phiếu đó trong tương lai. Đối với những nhà đầu tư chuyên nghiệp, họ thường sẵn sàng bỏ ra một số tiền làm “premium” dành cho cổ phiếu của những doanh nghiệp dẫn đầu trên thị trường. Vì vậy chỉ số P/E của những doanh nghiệp đó rất cao.

Tuy nhiên, một vài trường hợp doanh nghiệp có chỉ số P/E cao lại là biểu hiệu của kết quả kinh doanh kém hiệu quả. Việc kinh doanh kém hiệu quả dẫn đến EPS của doanh nghiệp thấp, thậm chí là bằng 0. Từ đó dẫn tới kết quả chỉ số P/E cao. Đây là một trường hợp mà nhiều nhà đầu tư nhầm lẫn. Nhất là nhà đầu tư chưa có kinh nghiệm.

Chỉ số P/E thấp

Nếu doanh nghiệp có chỉ số P/E thấp vào một thời điểm bất kỳ thì có thể hiểu doanh nghiệp đó đang hoạt động hiệu quả hơn trước. Khi đó EPS tăng lên dẫn tới chỉ số P/E thấp đi. Nhà đầu tư cần đặc biệt lưu ý vấn đề này để cân nhắc mua vào chứng khoán. Vì rất có thể cổ phiếu đang bị định giá thấp hơn so với giá trị của nó, việc đầu tư sẽ rất có lợi.

Bên cạnh đó, chỉ số P/E của doanh nghiệp thấp cũng có thể do doanh nghiệp thu được một khoản lợi nhuận bất thường. Ví dụ từ việc bán công ty con, thanh lý tài sản,... Tuy nhiên những khoản lợi nhuận như vậy không có tính bền vững, không được tạo ra từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp.

Nguyên nhân phổ biến thứ ba cũng có thể khiến chỉ số P/E thấp là từ phía các cổ đông hiện hữu của doanh nghiệp. Khi họ không thấy được tiềm năng phát triển của doanh nghiệp, họ thường có xu hướng bán ra cổ phiếu để chốt lời. Điều này dẫn đến giá cổ phiếu giảm xuống kéo theo chỉ số P/E cũng thấp đi. Trong trường hợp này, chỉ số P/E có thể sẽ duy trì ở mức thấp trong một khoảng thời gian. Bởi cổ phiếu của doanh nghiệp hoàn toàn có thể tăng trong tương lai do triển vọng phát triển trong thời gian tiếp theo.

Chỉ số P/E chỉ có hai trường hợp là cao và thấp

Ưu điểm và nhược điểm của chỉ số P/E là gì?

Chỉ số P/E có những lợi thế và hạn chế riêng trong việc phân tích đầu tư chứng khoán đối với các nhà đầu tư. Trước khi quyết định đầu tư bất kỳ loại hình nào, nhà đầu tư cũng nên tìm hiểu kiến thức cơ bản cần thiết. Nắm được ưu – nhược điểm của từng chỉ số để vận dụng hiệu quả nhất.

Ưu điểm của chỉ số P/E

• Tính đơn giản: Nhà đầu tư có thể nhanh chóng xác định được chỉ số P/E của một doanh nghiệp chỉ thông qua vài bước đơn giản. Vì vậy dường như chỉ số này không kén người dùng, ngay cả những người hoàn toàn không có kinh nghiệm về chứng khoán.
• Tính hiệu quả: Chỉ số P/E vừa phản ánh cho kết quả hoạt động của doanh nghiệp, vừa thể hiện tâm lý thị trường thông qua giá thị trường của cổ phiếu. Vì vậy đây là một chỉ số tuyệt vời trong việc định giá doanh nghiệp một cách cơ bản.
• Thước đo tâm lý thị trường hiệu quả: Như đã nói ở trên, chỉ số P/E vừa được dùng để định giá doanh nghiệp, vừa được sử dụng để nắm bắt tâm lý của toàn thị trường. Vì chỉ số VN-Index được lấy dựa theo tỷ trọng của các cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch.

Nhược điểm của chỉ số P/E

Nếu chỉ số P/E âm (doanh nghiệp lỗ) do hoạt động kém hiệu quả thì nó sẽ không thể sử dụng để phân tích chứng khoán. Sẽ rất thiếu sót nếu các nhà đầu tư chưa đánh giá mức độ bền vững của lợi nhuận doanh nghiệp mà đã vội vàng sử dụng EPS để xác định chỉ số P/E. Lý do là nhiều doanh nghiệp sử dụng các nghiệp vụ kế toán để điều chỉnh lại lợi nhuận của mình tăng lên hoặc giảm đi một cách đột biến nhằm phục vụ lợi ích riêng.

Vì vậy chỉ số P/E không hoàn toàn phản ánh chính xác nếu nhà đầu tư không hiểu rõ sâu xa vấn đề của doanh nghiệp.

Bạn nên tìm hiểu kỹ về ưu và nhược điểm của chỉ số P/E trước khi đầu tư

Trên đây là một số thông tin liên quan tới chỉ số P/E trong đầu tư chứng khoán. Nếu bạn thấy hữu ích, đừng quên lưu lại chia sẻ trên nhé. 

Ngoài ra, nếu bạn đang gặp khó khăn về tài chính thì có thể tìm hiểu về F88. Hiện nay, F88 sở hữu gần 1000 phòng giao dịch trên cả nước chỉ sau 10 năm hoạt động, F88 cung cấp dịch vụ vay tiền nhanh với lãi suất hấp dẫn, chỉ 1.1%/ tháng (chưa bao gồm các chi phí khác). Để vay vốn nhanh và an toàn, bạn có thể liên hệ ngay F88 qua hotline 1800 6388, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp sẽ hỗ trợ bạn nhanh chóng và tận tình nhất.