Tài sản ngắn hạn là gì? Bao gồm những gì? Cách tính?

Để xem xét tiềm năng phát triển của một đơn vị, trước đó thì nhà đầu tư sẽ cần phải theo dõi thông tin trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp đó ít nhất là khoảng 3 năm gần nhất. Tại đó, điều mà được nhiều nhà đầu tư quan tâm nhất là tài sản ngắn hạn trên bảng cân đối kế toán. Vậy, bạn đã hiểu tài sản ngắn hạn là gì chưa? cùng theo dõi nội dung trong bài viết này nhé.

Tài sản ngắn hạn là gì?

Tài sản ngắn hạn - Còn được gọi là tài sản lưu động. Đây là loại tài sản tồn tại và được sử dụng trong một khoảng thời gian ngắn. Loại tài sản này đại diện cho tất cả tài sản dự kiến ​​sẽ được đưa vào sử dụng, phân phối và thu hồi trong khoảng thời gian là một năm hoặc theo từng chu kỳ. 

Đối với những doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh trên 1 năm, thời gian sử dụng của tài sản ngắn hạn sẽ được dựa theo chu kỳ hoạt động của chúng. Tài sản ngắn hạn được thể hiện trên bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp. Đây được coi là một trong những khoản mục được thể hiện trên báo cáo tài chính bắt buộc mà doanh nghiệp cần làm hàng năm.

Các tài sản ngắn hạn sẽ được sử dụng nhằm trang trải cho những loại chi phí khác nhau liên quan đến việc vận hành của công ty. Ngoài ra, vốn cho tài sản ngắn hạn là thước đo sự biến động hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp.

Tài sản ngắn hạn gồm những gì? 

Bên cạnh các khoản tiền mặt, thì những khoản tương đương tiền như trái phiếu, cổ phiếu, tín phiếu Kho bạc ngắn hạn,… Thì những khoản mục dưới đây cũng được xếp vào tài sản ngắn hạn.

Khoản phải thu

Các khoản phải thu thể hiện số tiền do hàng hóa hoặc dịch vụ được bàn giao hoặc sử dụng của doanh nghiệp nhưng chưa được khách hàng thanh toán. Các khoản mục này được xếp vào tài sản ngắn hạn, miễn là chúng có kế hoạch được thanh toán trong vòng 12 tháng.

Nếu đơn vị này thực hiện bán hàng hóa ra bằng cách cung cấp các điều khoản tín dụng dài hơn cho khách hàng của mình, thì một phần trong số những khoản phải thu đó có trường hợp sẽ không đủ điều kiện để được xếp vào tài sản ngắn hạn.

Có những trường hợp một số khoản phải thu khó có khả năng thu hồi. Việc này được phản ánh trong chuyên mục dự phòng phải thu khó đòi được khấu trừ vào các khoản phải thu.

Trường hợp khoản mục phải thu nào đó mà có khả năng cao không thể thu hồi được thì nó sẽ được ghi trong chi phí nợ xấu và phần này sẽ mặc nhiên không được xếp vào nhóm tài sản ngắn hạn. 

Hàng tồn kho

Hàng tồn kho được hiểu là đại diện cho thành phẩm, nguyên liệu thô, linh kiện. Tuy được xếp vào nhóm tài sản ngắn hạn, nhưng việc xem xét đối với mặt hàng này cần được cân nhắc thật cẩn thận.

Các phương pháp kế toán có thể được sử dụng nhằm làm tăng hàng tồn kho. Việc này đôi khi khiến nó có thể không có khả năng thanh khoản như các loại tài sản ngắn hạn khác, tùy thuộc vào sản phẩm và ngành công nghiệp mà doanh nghiệp hoạt động. 

Ví dụ, không có gì đảm bảo rằng các thiết bị di chuyển đất nặng chi phí cao sau khi được sử dụng có thể được bán trong năm tới. Nhưng trong mùa mưa sắp tới, có khả năng cao bán một ngàn chiếc ô thành công. Hàng tồn kho có thể không thanh khoản như các khoản phải thu và nó có khả năng lớn làm chôn vốn lưu động.

Với xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay thì một vài ngành công nghiệp có nhu cầu tiêu thụ thay đổi bất ngờ, tình trạng hàng tồn kho bị tồn đọng có thể tăng cao. 

Chi phí trả trước

Chi phí trả trước bao gồm cả các khoản thanh toán tạm ứng được thực hiện bởi một doanh nghiệp đối với các dịch vụ và hàng hóa sẽ được nhận trong tương lai. Và chi phí trả trước được coi là một phần của tài sản ngắn hạn.

Mặc dù chi phí trả trước sẽ không thể chuyển đổi thành tiền mặt, nhưng chúng là các khoản thanh toán, là chi phí đã được xử lý xong. Nó làm giải phóng vốn cho những mục đích kinh doanh khác của doanh nghiệp.

Chi phí trả trước có thể bao gồm các khoản thanh toán cho các công ty bảo hiểm hoặc nhà thầu.

Phân loại các nhóm trong tài sản ngắn hạn

1, Tiền và những khoản tương đương tiền: Khoản này bao gồm tiền mặt (có thể là đơn vị Việt Nam đồng hoặc ngoại tệ các quốc gia khác), tiền gửi ngân hàng, kho bạc và tiền đang chuyển.

Ngoài ra nó còn bao gồm những khoản mục có giá trị tương đương tiền như: Vàng, kim loại quý, kim cương, kim khí, chứng khoán (có thời gian đáo hạn trong vòng 3 tháng).

2, Đầu tư tài chính ngắn hạn: Mục này bao gồm các khoản đầu tư ra bên ngoài nhằm mục đích kiếm lợi nhuận, nó có thời gian thu hồi trong vòng 12 tháng. Những khoản đầu tư như vậy có thể là: 

• Các khoản đầu tư doanh nghiệp cho vay ngắn hạn

• Khoản đầu tư góp vốn liên doanh ngắn hạn

• Các khoản phải thu ngắn hạn - Được coi là một phần tài sản của công tyty nhưng mà đang bị các cá nhân hoặc đơn vị khác sử dụng một cách hợp pháp hoặc chiếm dụng một cách bất hợp pháp.

• Gồm cả các khoản đầu tư vào chứng khoán trong thời gian ngắn hạn.

Và khi đó công ty phải có trách nhiệm trong việc thu hồi các khoản này về trong khoảng thời gian 1 năm với các khoản như: Khoản phải thu từ khách hàng, số lượng khoản phải thu khó đòi, các khoản thu nội bộ, thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ, các khoản thu khác nhau của doanh nghiệp. 

3, Hàng tồn kho: Đây cũng là một bộ phận tài sản của công ty nhưng là đang trong quá trình kinh doanh, sản xuất hoặc được chờ trong kho để tiêu thụ.

Đây là bộ phận tài sản chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản của doanh nghiệp gồm các mục như:

• Hàng mua khi đang đi đường, công cụ, dụng cụ, nguyên vật liệu, sản phẩm đang làm dang dở  (tính những chi phí đã phát sinh cho việc sản xuất và hoàn thiện), hàng tồn kho dự phòng, số sản phẩm và hàng được gửi đi bán.

4, Tài sản ngắn hạn khác: Nhóm cuối cùng chính là tài sản còn lại sau khi đã loại trừ đi những loại tài sản phía trên.

Đặc điểm của tài sản ngắn hạn

Tài sản ngắn hạn có tính chất biến đổi và khả năng xuất hiện liên tục trong suốt quá trình kinh doanh sản xuất. Về ngắn hạn, bạn có thể chuyển tiền thành vật chất và ngược lại. Đặc biệt, mỗi loại hình doanh nghiệp khác nhau lại có những hình thức tài sản lưu động khác nhau.

Ngoài ra, loại tài sản này có các tính năng khác, chẳng hạn: 

Tài sản ngắn hạn có tính thanh khoản cao, khả năng bán nhanh  

Tài sản ngắn hạn thích ứng nhanh chóng với những thay đổi trong sản xuất và kinh doanh. Nguyên nhân là do các khoản đầu tư của doanh nghiệp vào các loại tài sản ngắn hạn có thể bị hủy bỏ bất cứ lúc nào mà không khiến tốn kém quá nhiều chi phí. 

Trong quá trình kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp, tài sản ngắn hạn không ngừng vận động và biến đổi nên hoạt động sản xuất là liên tục và không bị gián đoạn.

Tài sản ngắn hạn có vai trò gì đối với hoạt động kinh doanh?

Trong doanh nghiệp tài sản ngắn hạn mang ý nghĩa vô cùng quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Chúng ta cùng tìm hiểu cụ thể như sau:

• Nếu không có tài sản ngắn hạn hoặc thiếu hụt loại tài sản này thì các hoạt động của doanh nghiệp chắc chắn sẽ không thể diễn ra. Chính vì thế, tài sản ngắn hạn chiếm vị trí quan trọng trong doanh nghiệp.

• Quản lý tài sản ngắn hạn một cách khoa học sẽ giúp chúng ta đảm bảo hoạt động kinh doanh được trơn tru, thu được lợi nhuận lớn và làm tiền đề cho doanh nghiệp phát triển bền vững.

• Tài sản ngắn hạn cũng là yếu tố nhằm gia tăng khả năng cạnh tranh của công ty nắm giữ tài sản ngắn hạn so với trên thị trường. 

• Tài sản ngắn hạn có thể được coi là điều kiện tiên quyết đối với hoạt động kinh doanh của mọi doanh nghiệp. Trường hợp có đủ khối tài sản ngắn hạn, thì công ty sẽ đảm bảo được hiệu quả hoạt động kinh doanh và xác định được phạm vi phát triển của đơn vị mình trong môi trường cạnh tranh hiện nay.

Cách tính tài sản ngắn hạn 

Tài sản ngắn hạn sẽ được hiển thị theo thứ tự thanh khoản được hiển thị trong bảng cân đối kế toán. Được hiểu là các mặt hàng có khả năng chuyển đổi thành tiền mặt cao hơn sẽ được xếp thứ hạng cao hơn.

Thứ tự ưu tiên các thành phần của tài sản ngắn hạn là tiền mặt xếp hàng đầu (bao gồm tiền tệ, kiểm tra tài khoản và tiền mặt), các khoản đầu tư ngắn hạn (như chứng khoán thị trường lỏng), các khoản phải thu, hàng tồn kho, vật tư và chi phí trả trước.

Do vậy, ta có công thức tính tài sản ngắn hạn là sự tổng hợp đơn giản của tất cả các tài sản có thể được chuyển đổi thành tiền mặt trong khoảng thời gian 12 tháng. Chẳng hạn, tại bảng cân đối của một doanh nghiệp, ta có thể tính được:

Tài sản ngắn hạn = C + CE + I + AR + MS + PE + OLA

Trong đó:

• C: Là tiền mặt

• CE: Là tài sản tương đương tiền

• I: Là hàng tồn kho

• AR: Là các khoản phải thu

• MS: Là chứng khoán đầu tư

• PE: Là chi phí trả trước

• OLA: Là tài sản lưu động khác.

Lưu ý khi tính tài sản ngắn hạn:

Việc tính giá của tài sản ngắn hạn chỉ tiến hành tính giá tiền khi tài sản là ngoại tệ. Vì trong trường hợp này, tài sản được coi như một loại hàng hóa đặc biệt mà các đơn vị có thể thực hiện các giao dịch mua bán.

Ngoài ra, với các khoản thu ngắn hạn cũng không tiến hành công tác tính giá của tài sản ngắn hạn. Nhưng trong những trường hợp doanh nghiệp cần thu hồi các khoản phải thu khó đòi, kế toán công ty sẽ phải lập dự phòng để không phản ánh cao hơn giá trị thực tế có thể có của tài sản.

Trên đây là những nội dung giúp bạn hiểu về tài sản ngắn hạn là gì và cách tính loại tài sản này. Hy vọng bài viết giúp ích được cho bạn.