Hộ Kinh Doanh Là Gì? Thủ Tục Đăng Ký Hộ Kinh Doanh Cá Thể

Hộ kinh doanh cá thể là một trong những hình thức kinh doanh phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, mỗi cá nhân chỉ được phép thành lập một hộ kinh doanh duy nhất. Bài viết này sẽ giới thiệu về hộ kinh doanh cá thể và hướng dẫn thủ tục đăng ký thành lập nhanh chóng nhất.

Hộ kinh doanh cá thể là gì?

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 79 của Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh là tổ chức do một cá nhân hoặc các thành viên trong hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản đối với hoạt động kinh doanh của mình. Trong trường hợp các thành viên trong hộ gia đình cùng đăng ký, họ phải ủy quyền cho một thành viên làm đại diện. Người đăng ký hoặc người được ủy quyền sẽ là chủ hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh có thể do một cá nhân hoặc một nhóm người, gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đủ tuổi và có khả năng chịu trách nhiệm hành vi dân sự, hoặc do hộ gia đình thành lập. Hộ kinh doanh chỉ được phép đăng ký hoạt động dưới quy mô mười người và phải chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình. Nếu sử dụng từ 10 lao động trở lên, hộ kinh doanh phải chuyển sang đăng ký thành lập doanh nghiệp.

Một số ngành nghề như sản xuất nông - lâm - ngư nghiệp, làm muối, bán hàng rong, quà vặt, kinh doanh lưu động, thời vụ hoặc dịch vụ có thu nhập thấp thì không cần phải đăng ký hộ kinh doanh.

>> Xem thêm: Cách tính thuế hộ kinh doanh nhỏ lẻ

Quy định về tính pháp lý của hộ kinh doanh

Đối tượng thành lập hộ kinh doanh

Theo quy định pháp luật, các đối tượng có thể thành lập hộ kinh doanh bao gồm:

• Cá nhân là công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên và có đủ nhận thức về hành vi dân sự.

• Nhóm gia đình hoặc nhóm cá nhân thỏa mãn các điều kiện trên.

Lưu ý rằng mỗi cá nhân hay thành viên trong hộ gia đình chỉ được phép đăng ký một hộ kinh doanh duy nhất trên toàn quốc và có quyền góp vốn cổ phần. Cá nhân đứng tên hộ kinh doanh sẽ không được đồng thời làm chủ doanh nghiệp tư nhân hoặc doanh nghiệp hợp danh, trừ khi có sự nhất trí của các thành viên khác trong doanh nghiệp hợp danh.

Hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp

Doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, trụ sở giao dịch và được thành lập nhằm mục đích kinh doanh theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, hộ kinh doanh dù có trụ sở và tài sản riêng vẫn không được công nhận là doanh nghiệp do các lý do sau:

• Hộ kinh doanh không có con dấu.

• Hộ kinh doanh không được phép mở chi nhánh hoặc văn phòng đại diện.

• Hộ kinh doanh không có quyền xuất khẩu và không áp dụng Luật phá sản khi kinh doanh bị thua lỗ hay phá sản.

Trách nhiệm vô hạn của cá nhân và thành viên hộ kinh doanh

Các cá nhân hoặc thành viên trong hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm trả hết các khoản nợ phát sinh, không phụ thuộc vào số tài sản kinh doanh hay tài sản dân sự mà họ đang có. Theo Điều 80 của Nghị định 01/2021/NĐ-CP, các cá nhân hoặc thành viên trong hộ kinh doanh không được đồng thời làm chủ doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp hợp danh, trừ khi được sự đồng ý của các thành viên khác trong doanh nghiệp hợp danh.

>> Xem thêm: Vay vốn hộ kinh doanh

Ưu nhược điểm của hộ kinh doanh cá thể

Ưu điểm

• Hồ sơ và thủ tục thành lập đơn giản hơn so với doanh nghiệp.

• Thủ tục đăng ký thuế và khai thuế dễ dàng hơn, hộ kinh doanh có thể đóng thuế khoán hàng năm thay vì khai thuế hàng tháng như doanh nghiệp.

• Chế độ chứng từ, sổ sách, kế toán đơn giản.

• Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh có thể hoạt động kinh doanh tại nhiều địa điểm, nhưng phải chọn một địa điểm để đăng ký trụ sở và thông báo với cơ quan quản lý thuế và cơ quan quản lý thị trường nơi tiến hành kinh doanh tại các địa điểm còn lại.

Nhược điểm

• Chủ thể thành lập hộ kinh doanh bị giới hạn chỉ bao gồm cá nhân và các thành viên trong hộ gia đình.

• Hạn chế quyền thành lập doanh nghiệp hoặc trở thành thành viên của doanh nghiệp: Cá nhân, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh của công ty hợp danh trừ khi có sự đồng ý của các thành viên hợp danh khác.

• Các thành viên phải chịu trách nhiệm vô hạn bằng tài sản của mình cho mọi khoản nợ và nghĩa vụ của hộ kinh doanh.

• Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân.

• Không được tự đặt in hóa đơn, phải mua hóa đơn từ cơ quan thuế và số lượng hóa đơn sử dụng bị hạn chế.

>> Xem thêm: Số vốn tối thiểu để đăng ký hộ kinh doanh là bao nhiêu?

Thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Các cá nhân hoặc thành viên trong hộ kinh doanh đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện. Khi tiếp nhận hồ sơ, cơ quan địa phương sẽ trao giấy biên nhận và cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.

Thủ tục nộp hồ sơ có thể thực hiện trực tiếp tại cơ quan đăng ký kinh doanh. Thời hạn giải quyết hồ sơ là 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Lệ phí đăng ký kinh doanh do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định theo Thông tư 85/2019/TT-BTC.

Hồ sơ cần nộp

• 01 giấy đề nghị đăng ký theo mẫu đơn tại phụ lục III.

• 01 giấy tờ pháp lý của chủ hộ kinh doanh và các thành viên trong trường hợp có thành viên đăng ký.

• 01 bản sao biên bản họp các thành viên về việc thành lập hộ kinh doanh.

• 01 bản sao giấy ủy quyền của các thành viên cho một cá nhân làm chủ hộ kinh doanh.

Hộ kinh doanh cá thể sẽ được cấp giấy chứng nhận khi:

• Các ngành nghề đăng ký không bị cấm kinh doanh, đầu tư theo quy định của pháp luật.

• Tên hộ kinh doanh được đặt đúng quy định.

• Hồ sơ đăng ký hợp lệ.

• Đã nộp đủ lệ phí đăng ký.

Lưu ý khi nộp mẫu đăng ký

• Hộ kinh doanh cá thể có quyền tự do kinh doanh đa ngành nghề không bị cấm đầu tư kinh doanh.

• Các ngành nghề bị cấm đầu tư kinh doanh nằm trong quy định tại điều 6 Luật Đầu tư.

• Đối với ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, hộ kinh doanh chỉ được kinh doanh khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật Việt Nam. Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được quy định tại phụ lục 4 ban hành kèm theo Luật Đầu tư.

Kết luận

Hộ kinh doanh cá thể là hình thức kinh doanh ngày càng phổ biến trong nhiều lĩnh vực. Việc hiểu rõ các quy định về đăng ký hộ kinh doanh sẽ giúp các cá nhân nhanh chóng hoàn thiện thủ tục một cách chính xác nhất.