CBDC Là Gì? Đồng Tiền CBDC Được Ứng Dụng Như Thế Nào?

15/09/2023

F88 giải ngân ngay 30 triệu trong 15 phút, không giữ tài sản, lãi suất 1.1%, điền đơn ngay!

NHẬP THÔNG TIN ĐĂNG KÝ VAY:

Vừa có tiền vừa có xe đi. Duyệt vay nhanh chóng trong 15 phút.

Trong những năm gần đây, ngành tài chính thế giới xuất hiện một thuật ngữ là Cryptocurrency hay còn gọi là tiền kỹ thuật số. Điều đó đã thúc đẩy sự phát triển ngành tài chính thế giới. Các quốc gia đã bắt đầu nghiên cứu, thử nghiệm đồng tiền kỹ thuật số cho mình, nó có tên là CBDC.

Vậy CBDC là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết này.

CBDC là gì?

CBDC (Central Bank Digital Currency) là đồng tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương của một quốc gia phát hành.

Đồng CBDC của từng quốc gia phát hành được gắn liền với giá trị của tiền tệ fiat, nó chịu sự quản lý của quốc gia này.

Khái niệm hiện tại về CBDC được lấy cảm hứng từ Bitcoin và các loại tiền điện tử dựa trên công nghệ blockchain. Khác biệt ở chỗ, nó phát hành bởi một nhà nước, và được công nhận là tiền tệ hợp pháp.

CBDC hiện nay mới đang trong giai đoạn giả thuyết, thử nghiệm của các quốc gia. Theo giám đốc Christine Lagarde của ECB, hơn 80 ngân hàng trung ương đang xem xét các loại tiền kỹ thuật số.

Một trong số đó là đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc. Đây là đồng tiền kỹ thuật số đầu tiên được phát hành bởi một nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Vay tiền nhanh

Đặc điểm của tiền kỹ thuật số CDBC

CBDC là tài sản được lưu trữ giá trị trên phương tiện điện tử. Loại tiền này nếu được thiết kế tốt có thể có chức năng là phương tiện trao đổi với mức chi phí bằng 0, lưu trữ giá trị an toàn và đơn vị tính toán ổn định. Chủ thể phát hành duy nhất của CBDC là NHTW. CBDC là loại tiền có chủ quyền, được quốc gia công nhận là hình thức tiền tệ mới đại diện cho tiền tệ quốc gia.

CBDC, một dạng đặc biệt của tiền gửi có thể chuyển nhượng (transferable deposits), có những khác biệt cơ bản so với tiền mặt vật chất (bao gồm tiền giấy và tiền xu) như sau:

1️⃣ Thứ nhất, tiền mặt có chi phí phát hành và có thể bị bạc màu, nhàu nát hoặc rách cần phải được in mới để thay thế.

Điều này cũng gây ra tác động xấu đến môi trường.
Thêm vào đó, giao dịch bằng tiền mặt có thể dẫn đến những rủi ro về sức khỏe như truyền nhiễm bệnh cho người dùng.
CBDC không có những rủi ro này do CBDC là dạng tiền điện tử và giao dịch thông qua các ứng dụng công nghệ số hiện đại, tránh việc phải tiếp xúc trực tiếp giữa người với người.

2️⃣ Thứ hai, người sở hữu tiền mặt cũng có rủi ro bị mất mát, hao hụt tài sản do cướp giật, cháy nổ.

Ngoài ra, việc vận chuyển và bảo quản tiền cũng phát sinh nhiều chi phí.
Với những giao dịch lớn thì việc kiểm đếm một lượng tiền lớn gây tốn kém thời gian, công sức và có thể có nhầm lẫn trong kiểm đếm.
CBDC không có những trục trặc này.

3️⃣ Thứ ba, tiền mặt có thể bị làm giả, đặc biệt là khi công nghệ in ấn lạc hậu không cài đặt được những hình ẩn hữu hiệu để chống làm giả.

CBDC là tiền ở dạng điện tử nên khó bị làm giả hơn.
Mặc dù vậy, cơ sở hạ tầng của hệ thống CBDC cũng cần phải được đảm bảo để bảo vệ hệ thống trước các cuộc tấn công mạng và các mối đe dọa khác, cũng như đảm bảo chống gian lận và giả mạo.

4️⃣ Thứ tư, giao dịch bằng tiền mặt khiến khó truy vết các hoạt động rửa tiền, trốn thuế, tài trợ khủng bố hay các hoạt động bất hợp pháp khác.

Ngược lại, mỗi đồng CBDC, tùy thuộc vào công nghệ được lựa chọn, có thể được truy xuất đến tận cùng mọi giao dịch liên quan đến nó kể từ khi nó được phát hành.
Những thông tin này, theo luật, có thể được các cơ quan Nhà nước sử dụng để hành pháp. Do đó, dựa trên nền tảng công nghệ cao, CBDC có thể góp phần giảm tội phạm và cải thiện nguồn thu thuế của Chính phủ.

Tuy nhiên, CBDC khác tiền gửi có thể chuyển nhượng ở chỗ là trong khi CBDC là nghĩa vụ nợ của NHTW, thể hiện quyền truy đòi đối với NHTW (có thể là trực tiếp hay gián tiếp phụ thuộc vào mô hình phát hành) thì tiền gửi có thể chuyển nhượng là nghĩa vụ nợ của các tổ chức trung gian tài chính (là các ngân hàng thương mại (NHTM)), thể hiện quyền truy đòi trực tiếp đối với các NHTM, không phải đối với NHTW (Nguyễn Trung Anh, 2021). Thêm vào đó, đối với CBDC, các đối tác có thể chuyển tiền trực tiếp cho nhau mà không cần thông qua hệ thống ngân hàng. Giao dịch bằng CBDC, tùy vào mô hình và công nghệ sử dụng, cũng có thể được thực hiện ngoại tuyến, không cần kết nối Internet đến thiết bị thực hiện giao dịch.

Đồng tiền CBDC được ứng dụng như thế nào?

🔸 CBDC có thể được áp dụng trong các giao dịch tại cấp độ bán buôn hoặc bán lẻ.

Khi CBDC được phát hành với mục tiêu chủ yếu là hỗ trợ giao dịch giữa các tổ chức tài chính thông qua thị trường tài chính, chúng ta gọi đó là một loại CBDC bán buôn (wholesale CBDC).
Trong trường hợp CBDC được phát hành với mục đích phục vụ giao dịch bán lẻ giữa các cá nhân trong quá trình mua sắm và kinh doanh, thì chúng ta sẽ nói đó là một loại CBDC bán lẻ (retail CBDC).

🔸 Hình thức CBDC bán buôn có thể tạo ra một phương tiện thanh toán mới để thực hiện các giao dịch thanh toán giữa các ngân hàng, bao gồm cả các giao dịch xuyên biên giới, từ đó tăng cường tính liên kết của hệ thống thanh toán.

Đồng CBDC có thể được sử dụng để giải quyết các giao dịch thanh toán lớn giữa Ngân hàng Trung ương và các ngân hàng thương mại trong một quốc gia, tương tự như tiền gửi của các ngân hàng thương mại tại Ngân hàng Trung ương.
CBDC có khả năng cải thiện tốc độ xử lý và mở rộng khung thời gian để giải quyết các giao dịch thanh toán bán buôn và liên ngân hàng.

🔸 CBDC bán lẻ, tùy thuộc vào cách thiết kế công nghệ, có thể tạo ra một hệ thống thanh toán thay thế cho tiền mặt và tiền xu, dành cho những người dân chưa có khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng và chưa có truy cập vào Internet.

Nó sẽ được thiết kế với giao diện người dùng thân thiện và dễ sử dụng.
CBDC sẽ kết nối trực tiếp với sổ cái tài sản của Ngân hàng Trung ương và cho phép thực hiện các giao dịch điện tử mà không cần phải có tài khoản thanh toán từ một ngân hàng thương mại.
Điều này sẽ đóng góp vào việc cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính cho người dân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần vào sự phát triển bền vững của lĩnh vực tài chính.

🔸 Ứng dụng CBDC hợp lý giúp các NHTW duy trì vai trò điều hành chính sách tiền tệ và kiểm soát hệ thống tài chính.

Thêm vào đó, CBDC giúp khẳng định chủ quyền tiền tệ của quốc gia, giảm thiểu rủi ro và các mối đe dọa từ các đồng tiền số do khu vực tư nhân phát hành cũng như CBDC của các quốc gia khác (Lê Văn Hinh, Nguyễn Tường Vân, 2021).
Ngoài ra, khi có khủng hoảng tài chính, sự chặt chẽ trong hợp đồng, cam kết của NHTW với các ngân hàng đầu tư có khả năng ngăn chặn tình trạng hoảng loạn dẫn đến tháo chạy tài chính.
Mặt khác, CBDC còn giúp thúc đẩy nền kinh tế số, hướng đến một nền kinh tế không dùng tiền mặt, nâng cao hiệu quả và cạnh tranh trong thanh toán.

🔸 Bên cạnh những lợi ích mà CBDC có thể mang lại thì CBDC cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và nhiều sự đánh đổi.

Vận hành hệ thống CBDC như thế nào vẫn là vấn đề cần được nghiên cứu thêm.
Có thể NHTW vận hành toàn bộ hệ thống, hoặc cũng có thể cần thêm những đơn vị tham gia khác nữa.
Thêm vào đó, để hệ thống có thể vận hành thì cần phải có một hệ sinh thái hỗ trợ (Châu Văn Thành, 2021). Chẳng hạn như nhà cung cấp dịch vụ dữ liệu, doanh nghiệp cung cấp và duy trì ứng dụng và các đơn vị cung cấp các thiết bị nhằm khởi đầu và hỗ trợ thanh toán.

Xem thêm

MỤC LỤC