07/11/2024
Thuế là một khoản thu quan trọng nhằm duy trì và phát triển quốc gia, được pháp luật quy định rõ ràng và bắt buộc các tổ chức, cá nhân phải thực hiện nghĩa vụ. Một trong những loại thuế phổ biến nhất là thuế thu nhập cá nhân – loại thuế trực tiếp ảnh hưởng đến nhiều người lao động.
Vậy thuế thu nhập cá nhân là gì? Vì sao việc nộp thuế lại cần thiết và mức lương nào thì sẽ phải nộp thuế? Những quy định về giảm trừ gia cảnh khi tính thuế có vai trò như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ trả lời rõ các câu hỏi này.
Thuế thu nhập cá nhân (Personal Income Tax) là khoản tiền mà các cá nhân có thu nhập phải nộp vào ngân sách nhà nước. Dù nguồn thu của họ đến từ tiền lương hay các nguồn thu nhập hợp pháp không thường xuyên thì vẫn phải nộp thuế. Tuy nhiên, không phải ai có thu nhập cũng đều phải nộp thuế; chỉ những người có thu nhập từ mức nào đó trở lên mới chịu thuế, giúp đảm bảo sự công bằng xã hội và giảm khoảng cách giàu nghèo.
Cụ thể, theo quy định pháp luật Việt Nam, có hai đối tượng chịu thuế thu nhập cá nhân:
Cá nhân cư trú tại Việt Nam: Phải nộp thuế cho tất cả các khoản thu nhập phát sinh, dù ở trong hay ngoài lãnh thổ Việt Nam, không phụ thuộc vào nơi chi trả thu nhập.
Cá nhân không cư trú tại Việt Nam: Chỉ phải nộp thuế cho thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phụ thuộc vào nơi chi trả thu nhập.
Quy định này đảm bảo rằng tất cả những cá nhân có liên quan đến nguồn thu nhập tại Việt Nam đều đóng góp vào ngân sách nhà nước, đồng thời hạn chế việc trốn thuế thông qua các hình thức thu nhập từ nước ngoài.
Thuế thu nhập cá nhân đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với ngân sách nhà nước mà còn góp phần thúc đẩy công bằng và phát triển kinh tế - xã hội. Những lợi ích của thuế thu nhập cá nhân có thể kể đến bao gồm:
Theo quy định hiện hành, người lao động chỉ bắt đầu phải nộp thuế thu nhập cá nhân khi thu nhập của họ đạt mức khởi điểm tính thuế sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ gia cảnh. Từ năm 2024, mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng mỗi tháng (tương đương 132 triệu đồng mỗi năm) và 4,4 triệu đồng mỗi tháng cho mỗi người phụ thuộc.
Như vậy, người lao động có mức lương vượt quá 11 triệu đồng/tháng (sau khi trừ các khoản giảm trừ) sẽ phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, nếu họ có người phụ thuộc, mức lương chịu thuế sẽ tăng lên tương ứng với số tiền được giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc, giúp giảm thiểu gánh nặng tài chính.
Để xác định số thuế thu nhập cá nhân phải nộp, người lao động cần biết phương pháp tính thuế phù hợp với từng loại hợp đồng lao động.
Cá nhân có hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên: Thuế thu nhập cá nhân được tính theo biểu thuế suất lũy tiến từng phần, áp dụng cho thu nhập tính thuế. Công thức như sau:
Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất
Trong đó:
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ.
Thu nhập chịu thuế = Tổng thu nhập - Các khoản miễn thuế.
Thuế suất áp dụng như sau:
Bậc thuế |
Thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) |
Thuế suất (%) |
1 |
Đến 5 |
5 |
2 |
Trên 5 đến 10 |
10 |
3 |
Trên 10 đến 18 |
15 |
4 |
Trên 18 đến 32 |
20 |
5 |
Trên 32 đến 52 |
25 |
6 |
Trên 52 đến 80 |
30 |
7 |
Trên 80 |
35 |
Cá nhân không ký hợp đồng hoặc có hợp đồng dưới 03 tháng: Thuế thu nhập cá nhân khấu trừ trực tiếp 10% trên tổng thu nhập cho mỗi lần trả từ 2 triệu đồng trở lên, trừ khi người lao động đủ điều kiện làm cam kết không khấu trừ thuế.
Cá nhân không cư trú có mức thuế thu nhập cá nhân là 20% trên tổng thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nguồn gốc hay nơi trả thu nhập.
Ngoài các khoản giảm trừ gia cảnh, pháp luật còn cho phép người lao động giảm thu nhập chịu thuế bằng các khoản đóng góp từ thiện, khuyến học và các loại bảo hiểm không bắt buộc. Điều này khuyến khích cá nhân tham gia vào các hoạt động xã hội có ý nghĩa và góp phần xây dựng cộng đồng.
Hình Thức |
Vay thế chấp đăng ký xe máy / đăng ký ô tô |
Hạn Mức |
Từ 3 triệu – 2 tỷ VND |
Lãi Suất |
32% – 55%/năm (bao gồm lãi suất và chi phí vay) |
Kỳ Hạn |
Từ 6 – 24 tháng |
Thủ Tục |
Đăng ký xe máy / đăng ký ô tô chính chủ |
Độ Tuổi |
Không yêu cầu |
Chứng Minh Thu Nhập |
Không chính minh thu nhập |
Việc hiểu rõ về thuế thu nhập cá nhân và các mức thuế phải nộp là cần thiết để mỗi cá nhân có thể thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, đồng thời tận dụng các quyền lợi giảm trừ được pháp luật cho phép. Chính sách thuế thu nhập cá nhân không chỉ tạo nguồn thu cho ngân sách quốc gia mà còn là công cụ giúp thúc đẩy công bằng và phát triển xã hội theo hướng công bằng, văn minh, bền vững.
Xem thêm
MỤC LỤC
Tỉnh/thành
Quận/huyện